Dehaene maant Vlaamse partijen aan tot redelijkheid

Oud-premier Jean-Luc Dehaene (CD&V) vraagt de Vlaamse onderhandelaars om niet te overdrijven in hun eisen over de staatshervorming. 'Het zou een kapitale fout zijn om een stap in de goede richting af te wijzen omdat die zogezegd te klein zou zijn', zegt hij in een gesprek met De Morgen. Ook acht hij het wenselijk om al in 2009 de federale en gewestelijke verkiezingen weer te laten samenvallen.

De oud-premier onthield zich tot nu toe van commentaar op de politieke actualiteit, ook al is hij daar zelf ook vandaag nog als 'wijze' bij betrokken. Zijn bezorgdheid over de huidige crisis doet hem vandaag evenwel toch spreken. Hij vreest dat een sereen klimaat, noodzakelijk om tot een goed communautair akkoord te komen, tot op de dag van vandaag ontbreekt.

"Men heeft voorafgaand aan de verkiezingen aan Vlaamse zijde een programma opgesteld dat enkel met de Vlaamse kiezers rekening hield, vergetend dat men met de andere kant zou moeten onderhandelen", zegt Dehaene. "Als je ook na de verkiezingen de lat te hoog blijft leggen, riskeer je de mogelijkheid om reële vooruitgang mis te lopen.

Dat er amper tijd is tot de volgende verkiezingen, vergemakkelijkt de zaken niet. Normaliter heb je tijd om wat afstand te nemen van je verkiezingsprogramma, een stap vooruit te zetten en de resultaten daarvan uit te leggen tegen de volgende verkiezingen. Die tijd is er met verkiezingen in 2009 nu niet. Daar komt bij dat men zich in onmogelijke werkomstandigheden heeft gemanoeuvreerd. De buitenwereld en de pers zitten mee aan de onderhandelingstafel. In zo'n sfeer kom je niet tot een compromis."

Hij hoopt dat alle partijen water bij de wijn zullen doen. Zoals in Europa komen volgens Dehaene ook in België hervormingen enkel tot stand met tussenstappen. "Als onderhandelaar moet je voor jezelf een idee hebben waar je naartoe wilt en erover waken dat het compromis een stap in de goede richting is. Maar altijd in het besef dat het wellicht niet de laatste stap is. Het zou een kapitale fout zijn om zo'n stap af te wijzen omdat die zogezegd te klein zou zijn."

Het is een directe boodschap aan zijn eigen partij en kartelpartner N-VA. Opvallend is ook dat Dehaene pleit voor het opnieuw laten samenvallen van verkiezingen. Het scheiden van die verkiezingsdata was nochtans een beslissing van Dehaene zelf, als architect van het Sint-Michielsakkoord in 1992. "Het was perfect conform de federalistische theorie. Maar ik heb zoveel jaar later niet meer bewijs nodig dan de verkiezingen van 2003 en 2004 om te weten dat dit systeem in België niet kan werken. Er schijnt nu wel een consensus over te bestaan om dat te herzien tegen 2014, maar voor mijn part vallen de verkiezingen in 2009 al het best samen. Anders krijg je met verkiezingen in 2009 en 2011 vier jaar van instabiliteit en immobilisme."

Bron: De Morgen