'Soldaat vervolgen voor dood Irakees'

Een Nederlandse advocate gaat namens nabestaanden van een Irakees die in 2004 door een Nederlandse soldaat zou zijn doodgeschoten een aanklacht indienen. Ze wil dat de man alsnog wordt vervolgd.

Advocaat Liesbeth Zegveld (PvdA) heeft het gerechtshof in Arnhem gevraagd actie te ondernemen namens de vader van de 29-jarige Azhar Sabah Jaloud. De Irakees kwam in april 2004 om bij een schietincident bij het Iraakse Al-Muthanna, waarbij een Nederlander was betrokken.

Het OM heeft de zaak eerder geseponeerd omdat sprake zou zijn geweest van zelfverdediging. De feiten zijn moeilijk te achterhalen, zei Zegveld, ook hoogleraar militair recht, zondag in het tv-programma Buitenhof. Jaloud was 's nachts met een vriend op weg naar een bruiloft. Hij reed als bijrijder op een onverlichte weg, toen Nederlanders onverwacht een wegversperring opwierpen, zei Liesbeth Zegveld in Buitenhof.

Het is voor het eerst dat een nabestaande van een burgerdode in het buitenland in Nederland een aanklacht indient tegen een Nederlandse militair. Volgens Zegveld zijn er nog vijf of zes soortgelijke incidenten geweest.

De raadsvrouw zegt dat de Nederlandse soldaat zijn geweer heeft leeggeschoten op de auto met de ongewapende passagiers, nadat de auto de blokkade al lang was gepasseerd. Daarbij werden volgens haar 28 kogels afgevuurd. De Irakees, die de bijrijder was, kwam om het leven, terwijl de bestuurder van de auto de beschieting wel overleefde. De chauffeur werd door de Iraakse onderzoeksrechter gehoord maar zijn verklaring is door het Nederlandse Openbaar Ministerie uit het strafdossier gehouden.

Zegveld zegt 'verbijsterd' te zijn geweest toen ze het strafdossier las. Volgens de raadsvrouw kwam na het ongeluk de tolk van de Nederlandse soldaten naar de chauffeur toe. Hij zou hebben gezegd dat de man moest verklaren dat alleen de Irakezen hadden gevuurd.

De advocate zei in Buitenhof dat de Nederlander niet handelde uit zelfverdediging. "Wat is nog zelfverdediging als een auto allang voorbij je is gereden? En bovendien werd hij niet beschoten."

Eric O.

Het Openbaar Ministerie wordt nu opnieuw geconfronteerd met een zaak waarbij een Nederlandse militair een Irakese burger zou hebben doodgeschoten. In de zaak tegen Eric O. leed het OM een pijnlijke nederlaag toen de soldaat tot twee keer toe werd vrijgesproken van het gebruik van excessief geweld.

"Sinds de zaak Eric O. heeft het OM een naar binnen gekeerde houding", aldus Zegveld in Buitenhof. Zij denkt dat het OM 'nu wel twee keer zal nadenken'. "Maar het gaat hier om iemand die is overleden. Wat ons betreft moet dit leiden tot een veroordeling."

In de zaak tegen Eric O. zag minister van Defensie Eimert van Middelkoop (ChristenUnie) in mei af van een nieuw onderzoek, nadat er in de media nieuwe belastende verklaringen waren opgedoken tegen de Nederlander.